می‌بینی چه غباری می‌نشیند روی سطح شهر وقتی یک روزی مثل روزهای قبل، یکی از همان اتفاق‌های قبل: راننده‌ی ماشین‌جلویی می‌ایستد پیاده می‌شود، برمی‌گردد به راننده‌ی ماشین پشتی می‌گوید «می‌بینی چی کار می‌کنی؟ می‌بینی؟» اولی‌اش را آرام می‌گوید دومی‌اش را با فریاد سومی‌اش را با درد. دستش را می‌گیرد می‌برد آن طرف ماشین می‌گوید «ببین، ببین. یکی دیگه هم همین‌جوری زده بهم. دیدی؟» این یکی هی با اشاره به ما می‌گوید این راه منو گرفت من می‌خواستم بپیچم این ور. و هیچ‌کدام هیچ‌کدام هیچ‌کدام محض رضای خدا حرف آن یکی را گوش نمی‌کند. آن یکی می‌گوید داشتی می‌زدی و این یکی می‌گوید تقصیر او نبوده. بعد اینی که تقصیرش نبوده داد می‌زند. فحش می‌دهد. می‌گوید اصلن می‌دانی من زن هر چی آدمه ... ... . آن یکی ساکت می‌شود. زن این یکی از توی ماشین داد می‌زند سکته می‌کنی مرد، بیا تو. ولش کن. اولی سوار می‌شود می‌رود. دومی پشت سرش راه می‌افتد. راننده‌ها که از پشت داد زده بودند همه پشت آن دوتای اول. آن وقت این غبار است که می‌نشیند روی سر شهر و این مردمان ِ در حال رفتن ِ غریب، مهاجر، آواره از این مصیبتی که گردن هیچ‌کدام‌شان نیست. خسته و زار و نزارند. انقدر که آن یکی داد می‌زند که قال ختم شود. این یکی سرش را می‌اندازد پایین برود. درمانده‌ترند از هم، گرگ‌ترد از هم، بی‌پناه‌ترند از هم. تقصیر کیست این همه ناامنی. این همه خستگی. این همه بی‌چاره‌ای.

حالا من به رأی و انتخابات کاری ندارم کلن ولی آدم باید خیلی جنم داشته باشه وایسه اون بالا ببینه این همه طرفدار داره براش دست تکون می‌ده و هی پشتش نلرزه، هی تمام ستون فقراتش تیر نکشه. یا باید خیلی به خودش ایمان داشته باشه یا خودش انداخته باشه وسط تا قربانی یه جمع بشه یا رذل باشه و مردم به فلانش هم نباشن. اگه اون جور چارم رو فکر کنه خیلی مرده و حق داره که ترس برش داره و به روی خودش نیاره و فقط دست تکون بده.

از همان روزی شروع شد که پشتم به در بود و مجبور بودم صدای کفش‌ها را از هم تشخیص دهم. مونیتورم رو به در بود توی سالن و من باید حواسم می‌بود که کی می‌آید کی می‌رود و چه کسی از آن پشت دارد مونیتورم را می‌پاید تا به موقع عکس‌العمل نشان دهم. انقدر حواسم رفته بود به صدای کفش‌ها که حتی می‌توانسم حدس بزنم چه حالت روانی‌ای را دارند تجربه می‌کنند. یعنی مثلا یک همکارم پاهایش را می‌کشید لخ لخ می‌کرد، یکی دیگر می‌پرید، یک لرزش خیلی خفیفی در زیرپایش احساس می‌شد. یکی دیگر کفش‌هایش را نگاه می‌کرد موقع راه رفتن. آرام منظم می‌رفت تق تق تق! به هر حال راه رفتن هر کسی یک صدایی داشت حالا چه کم چه زیاد و به تبع آن شخصیت آن آدم بود که روی صدای کفش‌ها بایند می‌شد. آن‌قدر این جریان ادامه داشت تا یک عده‌ی جدید آمدند که راه رفتن‌شان مثل قبلی‌ها بود. یعنی مثلن آقای الف صدای راه رفتنش شبیه صدای راه رفتن آقای پ بود. من از روی صدای راه رفتن‌شان فکر می‌کردم این‌ها شباهت‌های غیرقابل انکاری دارند و وقتی نگاه‌شان کردم انقدر این شباهت واضح بود که حتی لباس‌های‌شان رنگ هم شد و شلوارهای یک جور می‌پوشیدند. در ضمن این‌که وسط سر هردوی‌شان کمی خالی بود و علاقه داشتند سرکار بخوابند، حساسیت فصلی داشتند و به طرز خوبی باهوش بودند. یا آن یکی همکارم که وقتی راه می‌رفت می‌پرید و می‌توانستی صدای پرتاب کف و پنج تا انگشت را روی سنگ‌ها به راحتی بشنوی رفت و به آن خانم همکارم که همین‌طوری راه می‌رفت پیشنهاد داد.

Labels: از آدم‌ها

و من و زنم فهمیدیم که تمام این‌ها چه معنایی برای عمو «اگستو» داشته: داشتن یک لقب خودمانی، گذراندن غروب‌های روشن روی پل‌ها با جوک گفتن، نگاه کردن به آن زیرپیراهن کشباف که از آشپزخانه بیرون می‌آید و به باغ میوه می‌رود. روز بعد، یکی دو ساعتی را برای کارخانه‌ی اسپاگتی کیسه‌ها را خالی کردن. ما آن‌وقت بود که فهمیدیم چرا همیشه وقتی به خانه برمی‌گردد حسرت این‌جا را می‌خورد.

مورچه‌ي آرژانتینی-ایتالو کالوینو

به قول خواهر وسطیه بعضی چیزا هست باید خودت درکشون کنی. مثلن هی من بیام بهت بگم ترشی یعنی فلان آنزیم و فلان آنزیم قاطی بشن بعد برن کجای زبونت بازم نمی‌فهمی تا این‌که یه چیز ترش رو مزه مزه کنی. اینه که کلن خیلی چیزا هست که با فلسفه راه به جایی نبرده و نمی‌بره، باید درک بشه. حس بشه و یه جور درونی‌ای بدون دلایل دیگرپسند حتی بهت نفوذ کنه، به روح و اعتقادت. جوری که وقتی یکی می‌گه یه چیزی ترشه هم تو بفهمی ترش یعنی چی هم اون بفهمه و نیازی به دلیل آوردن و توضیح دادن حالا این ترش چی هست نباشه. و متقابلن کسی که تا حالا ترشی رو مزه مزه نکرده هیچی ازون نفهمه

عصبانی و ناراحتم و این را درست اول جمله می‌گویم که اگر کسی نخواست عصبانیت و ناراحتی یک نفر را بخواند از همین جا برگردد چرا که من حتی خودم گاهی حوصله ندارم غم و غصه و ناراحتی، عصبانیت یا حتی عاشقانه‌های کس دیگری را بخوانم. این نوشته فقط به این خاطر نوشته می‌شود که به خودم اثبات کنم من هنوز هم بلدم موقعی که باید، خودم را کنترل کنم. آرام باشم و در لحظه تصمیم مزخرفی نگیرم. عصبانی و ناراحتم چرا که پنجشنبه یکی از همکارهای به شدت خوبم کنار گذاشته شد به دلیلی که شایسته نبود. یکی که با جان و دل کار می‌کرد و اگر من همیشه گودر و جی‌میل و چتم باز است او هیچ‌کدام از این‌هایش را چک نمی‌کرد که وقفه‌ای در کارش نیفتد. مردک عوضی مدیر نرم‌افزار سر لجش اَلو گرفت و «ازین به بعد در خدمت‌شون نیستیم». عصبانی‌ام چون یک مشت احمق زبان نفهم دهن‌بین نشسته‌اند و سعی دارند کار یک سری آدم فهیم را بکنند وقتی حتی الفبایش را نمی‌دانند. یک مشت موجود پست که نمی‌دانم برای مردی با پنجاه سال سن و سابقه و این همه دبدبه کبکبه چه نفعی می‌تواند داشته‌باشد زیرآب من را زدن. که مثلن یکی همسن بچه‌اش را خراب کردن. برای کدام مرتبه‌ی بالاتر؟ که نیست.
دارم با چشمانم می‌خندم، می‌خندم به حماقت تک تک‌شان. به حتی همکارهایم که کار گروهی را نمی‌دانند چطور و از کجا باید یاد بگیرند. که گروه یعنی وقتی یکی‌تان را تشر زدند همه‌تان با هم شمشیر بکشید رویش. دل‌شان خوش‌ست به این چندرقاز یعنی؟ باور نمی‌کنم که توی این دنیای به این عظمت، به این همه‌ی ابعاد یادشان نیاید تنها چیزی که از زندگی می‌ماند همین انسانیت‌هاست. همین که ننشینی نگاه کنی وقتی دوستت را کوبیدند تخت سینه‌ی دیوار، آن هم به نابجا. همه‌شان انگشت‌شان چسبیده به دماغ‌شان که هیسسسس! که فلان! به کجا قرارست برسی به این کفش‌بوسی آخر؟ به کجا؟
عصبانی‌ام چون این جماعت احمق حواسشان نیست که وقتی تن به تحقیر بدهند، وقتی چشم بپوشند روی طعمه‌ی گرگ شدن یکی از بره‌ها. باقی سخیف‌تر از قبلی، بعدی‌های سخیف‌تر از قبلی‌ها... این جماعت احمق حواس‌شان به بره بودن‌شان نیست. به این همه ظلمی که می‌شود به‌شان. کلاه یکی را که باد ببرد، سفت‌تر کلاه خودشان را می‌چشسبند، سرشان تا فلان‌شان می‌رود در لباس. پا بدهد پس‌ات می‌زنند. نمی‌شناسندت اصلن.
این‌جا از جنگل هم بدتر است. این‌جا حتی هم‌نوعان هم به هم پشت می‌کنند. جنگیدن می‌خواهد که یاد بگیری. نامرد بودن. بی‌شرف بودن را. خودت را پشت در جابگذاری بیایی تو، موقع رفتن برش داری ببری مبادا که عوض شوی میانه‌ی این آدم‌نبودن‌ها. عوضی شوی. مبادا فراموش کنی خودت را که به چه رنگی بود. چه وسوسه‌ای داشت. چه دوست داشت دوست بودن را. حالا اما توی این دنیای این همه غبار، این همه سیاه، این همه پر از لجن به شوق کدام خوشی می‌شود بویید هی هوا را، هی هوا را. به وهم یک رایحه‌ای که اگر بیاید.

- رنگش؟
+ آره
- دوباره ببینم؟
+ ببین.
فکر می‌کند.
- گفتی رنگش؟
+ آره.
مکث می‌کند.
- رنگش رو بلد نیستم.

ها کردن- پیمان هوشمند زاده

Labels: دیگر نوشت

وقتی یک آدم عوضی‌ست، عوضی‌ست و هیچ چیزی از عوضی بودنش کم نمی‌کند. وقتی یک آدمی زبانش نیش دارد،‌ نیش دارد و این به معنای این نیست که بلد است از واژه‌ها درست و به نفع خودش استفاده کند این‌ها همه به این معنی‌ست که همین آدم یک رذل به تمام عیار است که می‌داند کجا خنجرش را فرود بیاورد که نفرت شما را بربیانگیزد. وقتی یک آدم کثافت است، کثافت است. پای کثیفش را می‌گذارد روی شانه‌های‌تان و بالا می‌رود و دم به دیقه ازتان می‌خواهد راست‌تر بایستید تا وجود ناچیزش را بتواند بالاتر بکشد. یک آدم کثیف و مریض، حتمن بی‌شرف است چون شرف تنها چیزی‌ست که وادارت می‌کند جلوی دهانت را بگیری و آن چیزی را که می‌توانی بگویی، نگویی. اگر یکی را دیدید که به سر کچل یکی دیگر می‌خندد، سیبیلش را به مسخره گرفته یا دارد توی یک جمع بیست نفری با شیوه‌ی خودش جلوی چارتا جوان حالش را جا می‌آورد حتمن یادتان بیاید این آقای کچل سیبیلوی نفهم زبان نیش‌دار ناجوری دارد.

Labels: روز نوشت, فكر نوشت